می نشینم و به شغل های فراوانی که در دنیا وجود دارد ، فکر می کنم . به تمام حرفه هایی که در حال انقراضند ، دوست داشتنی اند ، وقت گیرند ، خطرناکند و یا در آلودگی غوطه ورند .
به انبوه مشاغلی که آدم ها ، روزوشب با آن دست و پنجه نرم می کنند و به ذات و پیامی که از هر شغلی برمی خیزد .
ناگهان انگار فیلمی از شغل های عالم درون سرم روشن می شود . فیلمی که درآن ، حرفه ها پشت سرهم به خانه ذهنم می آیند و می چرخند.
به این می اندیشم که شغل ها هم ، چه جهان بزرگی دارند ... چه جهان هموار و ناهمواری . به اینکه باز در میان این همه شغل ، شغل هایی هستند که نامهربان ترند و پشت پرچین دلبستگی آدم ها قرار دارند . همان ها که رنگشان کدرتر است و روح را پریشان تر می سازند .
منظورم مشاغلی ست که در گروه آلوده قرار می گیرند. همان کارهایی که پراز گردوغبار و بوی نامطبوع و بیماریست و گاهی عده ایی برای گذران زندگی به آن تن می دهند و اگر نباشند ، چرخ روزگار می لنگد .
از کار در کارخانجات سیمان می گویم . از کارگرانی که در گاوداری ها و مرغداری ها مشغول تروخشک کردن حیواناتند و کودها را بیل می زنند . از کارگران رنگرزی که اگر نباشند این همه الیاف رنگارنگ برای بافتن هیچ بافنده ایی در بازار پیدا نمی شود و از نارنجی پوش های شهر که همیشه با مهربانی ، زباله های ما را با خود می برند .
از آنها که به دل معادن می روند و چرخ چرخ ذغال سنگ استخراج می کنند و وقتی که از سفر تاریکشان باز می گردند ، تنها یک جفت چشم روشن با خود می آورند و بس .
من امروز به کارهای آلوده فکر می کنم . به زحمت کشانی که کارشان در بیمارستان ، انجام نظافت های سخت است و به آنهایی که پشت فرمان ماشین های تخلیه فاضلاب های خانگی و صنعتی نشسته اند .
به عزیزانی که هرروز با چکمه های بلند ، پا به سرویس های عمومی می گذارند تا کیسه های زباله را بردارند و بشویند و تی بکشند . به پرستارانی که هرروز از بیماران خاص مراقبت می کنند و در آسایشگاه معلولین ، عشق را به دنیا نشان می دهند .
ازهمه آدم های زحمت کشی که به محل دفن و تفکیک زباله می روند تا هربار تقویم خسته و خاک آلود عمرشان را در میان کوهی اززباله ورق بزنند .
از قصه خاکستری کارخانجات سیمان و مردانی که به خاطر اکسیژن سیمانی ، ریه هایشان همیشه خس خس می کند و سرفه هایشان پشت زندگی را می لرزاند .
از شغل هایی که آلودگی شان بالاست و همیشه بویی ناخوش و مشمئز کننده به دم و بازدم شان چسبیده است . به کار در کشتارگاه ها . به ساعت هایی که میان خون و خونابه و روده و شکمبه ، گم می شوی و شغلت را می بینی که ازمیان قطاری از گوسفندان ذبح شده آویزان ، می گذرد و تو در میان این همه عبور، تنها در پیچ و تاب خود ایستاده ایی .
من از امروز به مردان و زنان این مشاغل که هر روز از جاده پر پیچ و خم و ناهموار زندگی عبور می کنند تا جهانی را با دست هایشان آباد کنند ، به آدم های سختکوشی که هر روز با زندگی می جنگند و چشم هایشان را با نجابت به روی دشواری های حرفه شان می بندند ، فکر می کنم . به انسان های بزرگ و با ارزشی که روزگار، هرگز فراموش شان نخواهد کرد .
من فکرمی کنم ، کار، سفریست که در آن مسافرانش ، هر روز می آموزند ، آزمایش می شوند و بیشتر به واقعیت تلخ و شیرین حیات ، پی می برند .

مشاغل آلوده نیازمند حمایت های مادی و معنوی

مشاغل آلوده همان مشاغل سخت و زیان آوریست که بسیاری از مردم روزانه با آن مواجه اند و برخی کمتر با سختی های کار دراین حرفه ها آشنا هستند.
کار در معادن ، جمع آوری و تفکیک زباله ، کار در کارخانه های سیمان ، کشتارگاهها ، پرستاران شاغل درآسایشگاه معلولین و جمع آوری فاضلابهای خانگی و صنعتی از جمله مشاغل سختی هستند که عده زیادی از کارگران زحمتکش هر روز با سختی ها و دشواریهای آن دست و پنجه نرم می کنند.
کارگران این عرصه همان تلاشگران بزرگی هستند که برای آرامش زندگی دیگران ، از خود می گذرند تا جامعه در سلامت وآسایش بیشتری بسر برد . پس کارگرانی که در مشاغل سخت فعالیت دارند باید از مزایای بهتری نسبت به سایر مشاغل برخوردار باشند تا با دلگرمی بیشتری به حرفه شان بپردازند .
حمایت های مادی و معنوی تاثیر بسزایی در ایجاد انگیزه در بین کارگران مشاغل سخت و روی آوردن آنان به اینگونه مشاغل دارد .
معاون معدن سازمان صنعت ، معدن و تجارت مازندران در گفتگوبا خبرنگار ما به وجود 1320 معدنکار در مازندران اشاره می کند و می گوید : از 207 فقره معدن موجود در استان ، تعداد 99 معدن فعال می باشند .
رضا فلاح در رابطه با آسیب های جسمی معدنکاران می افزاید : بصورت عام تمامی معدنکاران بواسطه وجود گرد و خاک در معرض استنشاق این آلودگی هستند و امراض ریوی خصوصا سیلیکوز متوجه آنها می باشد.
وی اضافه می کند : خطرات کار در معادن بسیار بالاست و در این رابطه می توان به خطر گاز گرفتگی در معادن ذغال ، تاثیر بر دستگاه گوارش ، خطر انفجار ، ریزش تونل ها و گارگاهها و خطر برق گرفتگی اشاره نمود .
معاون معدن سازمان صنعت ، معدن و تجارت مازندران با بیان اینکه در معادن ذغال سنگ مزایای سختی کار و بیماری زایی در حقوق کارگران لحاظ می گردد ، می گوید: در بخش های دولتی حمایت های لازم صورت می گیرد ولی در بخش خصوصی نیز بعلت عدم حمایت ، سوبسیدهای مرسوم را عمدتا پرداخت نمی کنند .
فلاح مزایای مشاغل سخت و آلوده را بازنشستگی پیش از موعد و 36 ساعت کار در هفته بجای 48 ساعت عنوان می کند و ادامه می دهد: تهیه و تامین تجهیزات ایمنی و حفاظتی که در خارج از کشور تولید می شوند ، ارائه تسهیلات کم بهره و دراز مدت جهت تامین تجهیزات برای بازسازی و نوسازی معادن ، برقراری سویسید تولید ذغال همانند سایر کشورها و ایجاد بازار فروش از دیگراقدامات حمایتی از معدن کاران می باشد .
وی با اشاره به اینکه معادن ذغالسنگ به لحاظ سختی کار و خطرات موجود جزء سخت ترین معادن هستند ، یاداور می شود : به علت سختی بالای کار در معادن زغال سنگ جذب کارگر بسیار سخت شده و کارگران با حقوق های کنونی حاضر به کار در اینگونه معادن نیستند .
فلاح می افزاید : باید با حمایت های مادی ومعنوی و پرداخت حقوق مکفی به معدنکاران ، انگیزه کار در معادن مهیا گردد.

نقش مهم آموزش در مشاغل آلوده

کارگران مشاغل سخت و آلوده بیشتراز سایر مشاغل با خطرات جسمی روبرو می باشند و دراین رابطه آشنایی وآموزش آنان با میزان خطرات کار و ابتلا به بیماریها بسیار ضروریست تا با پیشگیری در حفظ سلامت این تلاشگران اقدام موثری را انجام داده باشیم .
کارشناس مسول خدمات شهری شهرداری ساری نیز نقش آموزش در حفظ سلامت کارگران مشاغل سخت و آلوده را بسیار مهم می خواند و می گوید: رفتگران با آموزش های بهداشتی و حرفه ای ، با خطرات کار و پیشگیری از بیماریها آشنا می شوند تا کمتردر معرض ابتلا به بیماریها قرارگیرند .
محمد گیلانی با بیان اینکه رفتگران شهرداری در اثر تماس با زباله ها در معرض ابتلا به بیماری های عفونی و خطرناک می باشند ، می افزاید :رفتگرانی که در بحث نظافت شهر تلاش می کنند بامشکلات تنفسی و آنانی که در بخش جمع آوری زباله مشغولند با خطر بیماری های عفونی مواجه اند.
وی با ذکر اینکه رفتگری جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب می شود ، ادامه می دهد : از سوی خانه بهداشت شهرداری، معاینه دوره ای و واکسیناسیون بیماری های مرتبط همچون کزار وهپاتیت برای کارگران شهرداری انجام می شود .
گیلانی با اشاره به اینکه 500 رفتگردر بحث نظافت شهر ساری مشغول فعالیت می باشند ، یاداورمی شود: از آنجایی که هر رفتگر باید 10 تا 12 هزار مترمربع را جارو بزند با کمبود 200 نیروی انسانی مواجه هستیم .

برخورداری 19 هزار نفر از قانون بازنشستگی پیش از موعد

همچنین مدیرکل تعاون ، کار و رفاه اجتماعی مازندران در گفتگو با خبرنگار ما می گوید: براساس قانون کار مشاغل سخت و زیان آور ازمزایای بازنشستگی پیش از موعد برخوردار و پس از 20 سال کار متوالی یا 25 سال کارمتناوب بازنشسته خواهند شد .
بابایی کارنامی با اشاره به اینکه در سال 89 تعداد 2هزار نفر و در سال 90 تعداد 5هزار نفر از مزایای بازنشستگی پیش از موعد برخوردار شدند ، می افزاید: درسال گذشته نیز19 هزار نفر از این قانون استفاده و بازنشسته شدند .
وی با اشاره به اینکه حداکثر زمان کار مشاغل سخت و زیان آور6ساعت در روز می باشد ، یاداورمی شود: کارگران شاغل در این مشاغل می توانند با ارائه درخواست دریکی ازادارات تعاون ،کار و رفاه اجتماعی متقاضی بررسی شرایط کارگاه خود شوند و کمیته مربوطه با بررسی عوامل زیان آورمحیط کار اقدام به تصمیم گیری می نماید و درصورت تصویب لازم الاجرا خواهد بود.

گزارش/ حسین احمدی – رقیه توسلی